Je hebt het waarschijnlijk al duizenden keren gehoord: iedereen praat over het belang van een goede darmflora. Misschien weet je al dat onze darmen cruciaal zijn voor onze algehele gezondheid, het immuunsysteem, hormonen, een mooie huid en zelfs ons mentale welzijn. Maar wat maakt de darmen nou zo bijzonder?
Wat is het microbioom en waarom is het zo belangrijk?
Laten we beginnen met het microbioom, het ecosysteem in je darmen en ook wel darmflora genoemd. Dit microbioom bestaat uit triljoenen micro-organismen zoals bacteriën, schimmels en gisten die allemaal samenwerken om je gezond te houden.
Fun fact: er zijn meer bacteriën in je darmen dan dat je cellen in je hele lichaam hebt! Eigenlijk zijn we dus meer bacterie dan mens. Sterker nog, het is bekend dat ons microbioom uit meer dan 1000 verschillende bacterien bestaat die allemaal een belangrijke rol spelen in onze gezondheid en bepalen hoe we ons voelen.
Hoe ontwikkelt ons microbioom zich?
Voordat je geboren wordt, is je microbioom als een wit canvas. Vanaf het moment dat op de wereld komt, begint dit canvas zich te vullen met bacteriën en andere microben. Tijdens en na de bevalling krijg je bacteriën binnen die je helpen een uniek microbioom te ontwikkelen. Het duurt ongeveer drie jaar voordat je microbioom volledig ontwikkeld is. Deze flora is persoonlijk voor iedereen en afhankelijk van de omgeving en waar je mee in aanraking bent gekomen.
Hoe je geboren bent – vaginaal of via een keizersnede – heeft een directe invloed op welke bacteriën je meeneemt. Bij een vaginale geboorte krijg je de darmflora van je moeder mee als startpunt en als je borstvoeding hebt gehad, heb je daarin nog meer goede bacteriën en immuuncellen ontvangen. Tegelijkertijd blijkt ook steeds vaker uit onderzoek dat een verminderde darmflora bij kan dragen aan de ontwikkeling van allergieën, astma of eczeem.
Na die eerste jaren blijft je microbioom zich ontwikkelen en veranderen. Je hebt zelf veel invloed op de samenstelling van bacteriën in je darmen en dat werkt twee kanten op: jouw keuzes beïnvloeden je darmbacteriën, en je microbioom beïnvloedt jouw gezondheid. Als je microbioom in balans is (symbiose), voel je je goed en fit. Maar als er een disbalans is (dysbiose), kan dat leiden tot allerlei klachten, van spijsverteringsproblemen tot huidproblemen en stemmingswisselingen.
Het microbioom en je gezondheid
Je microbioom is verantwoordelijk voor veel meer dan alleen het verteren van voedsel. Natuurlijk helpt het ons om voedingsstoffen op te nemen, maar dat is maar een van de vele rollen die het heeft. Je microbioom speelt ook een belangrijke rol in de aanmaak van vitamines, belangrijke aminozuren en andere bioactieve stoffen die je vertering, immuunsysteem, geestelijke gezondheid, huid en stemming ondersteunen.
Steeds meer onderzoek toont aan dat onze darmflora nauw verbonden is met diverse ziektebeelden. Wist je dat je microbioom invloed kan hebben op de ontwikkeling van obesitas en diabetes? Het kan zelfs je cholesterolniveau en de gezondheid van je hart en bloedvaten beïnvloeden. En misschien ook niet onbekend: je darmflora kan een rol spelen bij depressies. Lees hier meer over hoe je darmen niet alleen je lichaam, maar ook je geest kunnen beïnvloeden
Wat merk je als je darmflora niet optimaal is?
Wanneer je last hebt van een dysbiose, kunnen er allerlei gezondheidskwaaltjes optreden. Denk aan hoofdpijn, vermoeidheid, huidproblemen, auto-immuunreacties, een opgeblazen gevoel, verteringsproblemen, allergieën, stemmingswisselingen en zelfs chronische ontstekingen.
Veel van deze problemen zijn gelinkt aan ontstekingen, wat eigenlijk een natuurlijke immuunreactie is op gevaar. Als de darmwand beschadigd of verzwakt is – vaak door een ongezonde levensstijl, slecht dieet, veel stress, slecht slapen, of overmatig medicijn- en antibioticagebruik – kan deze wand hyperpermeabel worden. Dit betekent dat de 'lijmlaag' van de darmwand losser wordt, waardoor gifstoffen de bloedbaan in kunnen lekken en zo ontstekingen kunnen veroorzaken in het lichaam. Dit staat bekend als 'leaky gut' of 'lekkende darm'. Aangezien ongeveer 70-80% van ons immuunsysteem zich in de darmen bevindt, kan ons microbioom een enorme invloed hebben op onze immuniteit en het vermogen om ziekteverwekkers af te weren.
De eerste tekenen van een dysbiose in je flora zijn veel lichter. Je hebt dan bijvoorbeeld last van winderigheid, een opgeblazen gevoel, obstipatie, diarree of een lage weerstand. Als dit een dag duurt en zich daarna zelf weer herstelt, is er niet zo veel aan de hand. Maar als je hier langdurig last van hebt, kan dit leiden tot meer problemen.
Wat kunnen we doen om gezonde darmen te krijgen?
Het goede nieuws is dat we ons microbioom positief kunnen beïnvloeden door er dagelijks goed voor te zorgen. Uit onderzoek blijkt dat vooral een grote diversiteit aan bacteriën belangrijk is voor een gezonde en sterke darmflora. Hoe meer variatie, hoe beter je microbioom bestand is tegen verstoringen en ziekten.
Er zijn veel manieren om je darmmicrobioom te verbeteren, maar voeding speelt absoluut de grootste rol. Met elke hap die je eet, bepaal je of je je darmflora helpt of verder uit balans brengt. Het allerbelangrijkste is het vinden van de juiste balans, zowel in wat we eten als in de bacteriën in onze darmen. Een gezonde darmflora betekent een goede mix van goede en slechte bacteriën.
We willen natuurlijk geen overgroei van slechte bacteriën, maar die zullen er altijd zijn. Het draait allemaal om de balans tussen deze bacteriën om een goede symbiose te bereiken.
Disclaimer: Deze blog is niet bedoeld als medisch advies. Raadpleeg altijd een professional voor persoonlijk advies over jouw voeding en gezondheid.
Bronnen:
PMID: 26912499
PMID: 26358192
PMID: 21475195
PMID: 23563705
PMID: 27090305
PMID: 25882912
Comments